نویسنده: یدالله دادگر، محمد نوفرستی، محمد وصال، محمدعلی مختاری
منبع: برنامهریزی و بودجه سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۵۰) ۱۱۷-۱۴۳
شوک اشتغال و قحطی و تاثیر آن بر سلامت افراد
آیا یک شوک تاریخی مانند اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ و قحطی ناشی از آن میتواند تا آستانه ۷۰ سالگی سلامت افراد را تحت تاثیر قرار دهد؟
در این پژوهش، یک آزمایش طبیعی در بازه زمانی اشغال ایران توسط متفقین در شهریور ۱۳۲۰ اجرا شده است. ابتدا از مستندات تاریخی، بازه زمانی سختترین دوره این شوک استخراج شده و سپس افرادی که دوره جنینیشان با این دوره همپوشانی داشته است، با متولدان بازههای زمانی مشابه بلافاصله قبل و بعد از دوره سخت مقایسه شده و برای کشف علّیت و اطمینان از ثبات نتایج، انواع اثرهای ثابت و کنترلی در مقایسهها اعمال شده است.
نتایج پژوهش نشان میدهد، کسانی که دوران جنینیشان با سختترین دوران این شوک همپوشانی دارد، به طور میانگین حدود 1/1 سانتیمتر کوتاه تر از دو گروه قبل و بعدشان هستند. این مقدار معنادار و پایدار است و تغییر در متغیرهای کنترلی، افزودن اثرهای ثابت، و تغییرهای کوچک در ابتدا و انتهای بازه زمانی تغییر معناداری در نتایج ایجاد نمیکند. همچنین، نتایج ما نشان میدهد که نُه ماهه جنینی از دو سال ابتدایی زندگی اثر بیشتری بر قد افراد دارد.
این پژوهش حاوی پیامهای سیاستی برای مادران باردار، سیاستگذاران، و مجریان سلامت و رفاه است