در این مطلب جالب به بررسی یک بازار هوشمندانه با حجم معاملات بسیار بالا میپردازیم؛ این بازار توسط انسان اداره نمیشود بلکه یک شبکه قارچی در طبیعت آن را مدیریت می کند.
بررسی رفتار شبکه قارچها در زیرزمین در مواجه با گیاهان، یک سازوکار مبادلاتی فوقپیشرفته را نشان میدهد که الگوبرداری از آن در قامت طراحی الگوریتمهای بسیار پیچیده است.
قدیمیترین، بزرگترین و پیچیدهترین بازار جهان
قدیمیترین بازار جهان
از شما میخواهم یک بازار اقتصادی را تصور کنید که 400 میلیون سال قدمت دارد. همه جا هست و تقریبا در کل اکوسیستم جهان فعالیت میکند. آنقدر بزرگ که بهطور همزمان میلیونها معاملهگر را به هم وصل میکند.
این بازار بهصورت مداوم به حیات خود ادامه داده و از انقراضهای نوع بشر جان سالم به در برده است. اگر بهدنبال آدرس آن هستید باید بگویم شاید الان روی آن بازار ایستاده باشید. بله زیر پاهای ما. شبکه قارچی بزرگی که در زیر زمین قرار دارد.
بازار شبکه قارچی | پیچیده و پنهان
برخلاف اقتصاد بشری که برای تصمیمگیری به شناخت متکی است. ، معاملهگران در این بازار التماس میکنند. قرض میگیرند. میدزدند، تقلب میکنند، منابع را برای خود نگه میدارند و همانند انسان، ظرفیتهای فرصتطلبی (و گاهی اوقات بیرحمانه) خود را نشان میدهند، آنهم بدون هیچگونه تفکر و شناختی بنابراین از چشم ما پنهان شده است.
ریشه گیاهان با قارچ ” میکوریزی آربوسکولار” تحت کنترل قرار میگیرد.
قارچها این شبکههای پیچیده را در زیرزمین تشکیل میدهند. آن هم از الیاف ریزی که حتی از رشتههای نخی نازکتر است. اگر یکی از این قارچها را دنبال کنید. میبیند که چند گیاه را بهطور همزمان بههم متصل میکند.
میتوانید بهعنوان یک سیستم متروی زیرزمینی به آن نگاه کنید.جایی که هر ریشه مانند ایستگاه مترو است.
در هر ایستگاه منابع بارگیری و تخلیه میشوند. بازار بسیار متراکم است. طول ریشهها اغلب تقریبا چندین متر است. حتی به یک کیلومتر هم میرسد. آن هم فقط در یک گرم خاک. یعنی طولی 10 برابر زمین فوتبال در مقداری اندکی خاک.

بزرگترین بازار در کل هستی
بازار قارچی همه جا هست؛ اگر از یک بوته تاک، حتی علفهای هرز کوچک حیاط یا پارک عبور کنید. شما روی بام یک شبکه میکوریزایی قدم گذاشتهاید. همزیستی قارچ ریشه یا میکوریزای در تمام طول هستی گسترده شده است. تقریبا 80 درصد کل گونههای گیاهی با قارچهای میکوریزای در ارتباط هستند.
به سراغ یکی از موضوعات عنوان مقاله حاضر برویم. ریشه قارچ و ارتباط آن با گیاهان چه ارتباطی با اقتصاد جهانی دارد؟یا بهعبارتی ریشه گیاهانی که در شبکه قارچ ها محصور شدهاند چه ارتباطی با دنیای اقتصاد دارند؟ خانم توبی کیرز تقریبا 10 سال از عمر خود را صرف یادگیری بخشهایی از علم اقتصاد کرده تا بتواند بهعوان یک زیستشناس تکاملی پاسخی روشن برای این سوال ارائه دهد.
شبکه قارچی و اقتصاد جهانی
مسئله مهمی که باید بدانید این است که معاملات تجاری که میان گیاهان و شریکان قارچی آنها انجام میشود، مشابه معاملاتی است که توسط ما ایجاد شده است. شاید با مدیرتی بهتر!
سازوکار مبادله گیاهان و قارچها
گیاهان و شریکان قارچی آنها سهام و اوراق قرضه مبادله نمیکنند.
آنها در حال تبادل منابع ضروری هستند. برای قارچها این قندها و چربیها است که ارزش معامله دارند. آنها همه کربن مورد نیاز خود را بهصورت مستقیم از گیاهان دریافت میکنند. قارچها نیازمند کربن هستند و ریشه گیاهان بدون مواد مغذی خشک خواهند شد.
کربنی با حجم بسیار زیاد، تقریبا پنج میلیارد تن کربن از گیاهان به داخل این شبکه زیرزمینی میرود. برای ریشهها آنچه نیاز دارند فسفر و نیتروژن است. بنابراین با تبادل کربن به مواد مغذی دسترسی پیدا میکنند. مواد معدنی که توسط شبکه قارچی جمعآوری شده است.
قارچها | مدیریت منابع | مبادله
برای این تجارت قارچها به درون سلول ریشه میزبان نفوذ میکنند و یک ساختار کوچک تشکیل میدهند به نامه “آربوسکولار” که در لاتین بهمعنای درخت کوچک است. قارچ با هدف مدیریت منابع وارد ریشه گیاهان میشود اما مدیرتی فرصتطلبانه برای حفظ بقای خود.

حالا میتوانید به این موضوع بهعنوان بورس کالای فیزیکی در بازار تجاری نگاه کنید. تاکنون بسیار هماهنگ بهنظر میرسد. اما تکمیل این فرآیند نیازمند مبادله است؟ درست است.
من کاری نمیتوانم برای شما انجام دهم شما هم همینطور هر دو طرف چیزی برای دریافت لازم دارند. اینجاست که باید مکث کنیم.
حال باید قدرت تکامل و انتخاب طبیعی را بفهمیم. همانند اصول تمامی بازارها، برای تازهکاران و معاملهگران نوپا در این بازار نیز جایی نیست. منابع بهتر باید عاید متقاضیان بهتر و دستپر شود. منابع مدیریت خواهند شد و هر کسی در هر نقطهای نمیتواند بهراحتی نیازهای خود را برطرف کند.
استراتژی مناسب تعیین میکند چه کسی زندگی میکند و چه کسی میمیرد؟
گیاهان و قارچها مغز ندارند آنها این تبادلات را بدون وجود چیزی که بهعنوان تفکر میشناسیم انجام میدهند. اقدامات و واکنشهایی که در دیانای هر موجود زندهای برنامهریزی شده، و در واقع به آن استرتژی میگویند. این مبادلات بر مبنای استراتژی و بهصورت گزینشی انجام خواهد شد. گیاهان خاص با قارچهایی خاص حق مبادله دارند.
چرا فقط گیاهانی خاص، با قارچهایی خاص تعامل میکنند؟
ما شرایط بازار رصد کردیم تا بتوانیم به ماهیت آن پی ببریم. یک گیاه را در آفتاب پروش دادیم بهعنوان شریک تجاری قوی، گیاهی دیگر در سایه بهعنوان شریک تجاری ضعیف وآنها وارد بازار معامله یا یک شبکه قارچی کردیم.
متوجه شدیم قارچها بهصورت پیوسته یک استراتژی مدبرانه را اعمال میکنند. آنها میتوانستند از هر دو گیاه ما کربن دریافت کنند یا با هر دو معامله کنند، اما قارچها منابع بیشتری را به گیاه میزبانی اختصاص میدهند که کربن بیشتری برای عرضه دارد. واقعا جالب است.
بنابراین چیزی که در انجا میبینید شرایط کاملی برای ظهور یک بازار راست. این یک بازار ساده است جایی که شریک تجاری بهتر پیوسته میتواند انتظار حضور در معمالات را داشته باشد.
آیا بازار قارچی عادلانه است؟
اینجاست که باید بدانید همانند انسانها گیاهان و قارچها هم بسیار فرصتطلب هستند. شواهد نشان میدهد که قارچها وقتی به سلولهای گیاهی نفوذ میکنند. در واقع میتوانند سیستم جذب مواد مغذی گیاه را تحت کنترل خود درآورند. این کار با سرکوب توانایی خود گیاه در جذب مواد مغذی از خاک انجام میدهند. بنابراین نوعی وابستگی میان قارچ و گیاه ایجاد میشود. این یک اعتیاد کاذب است.
قارچ بازار را در کنترل خود میگیرد. دسترسی به منابع که در اطراف ریشه گیاه قرار دارد تحت کنترل قارچ قرار میگیرد و گیاه باید قارچ را تغذیه کند.
قارچ مواد مغذی را انبار میکند و به بالاترین قیمت میفروشد
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد قارچها در اختصاص منابع به بالاترین میزان (قیمت) مواد مغزی نیز رفتاری هوشمندانه دارند. آنها این کار را از استخراج مواد مغذی از خاک انجام میدهند. به جای اینکه مواد مغذی را مستقیما در اختیار میزبان خود قرار دهند و با او تجارت کنند؛ مواد مغذی را در شبکه خود محصور میکنند.
اگر سازوکاری بر این بازار نبود قارچ فرآیند بده و بستان عادی را رعایت میکرد مواد مغذی را میداد و کربن دریافت می کرد اما او مواد مغذی را در انبار خود انباشت میکند.
با این کار در واقع مواد مغذی وارد انبار قارچ میشود و نه تنها از دسترس گیاه میزبان، بلکه سایر قارچها نیز خارج میکند.
طبق اصول اولیه اقتصادی از آنجا که دردسترس بودن منابع کاهش مییابد ارزش آنها بالا میرود.
گیاه مجبور است برای مقدار ثابتی از منابع هزینه (پول) بیشتری پرداخت کند. چون قارچ میتواند با گیاه دیگری مبادله خود را شکل دهد.
البته همه این مسائل صرفا به نفع قارچ نیست. گیاهان نیز میتوانند فرصتطلب باشند. حتی در سطح بالاتر میتوان گفت حیلهگر هستند.
مثلا گیاه ارکید، شاید بتوان گفت ارکیدهای مخوفتترین گونه گیاهی در جهان هستند. شاید عادلانه باشد بگویی این نوع انگلها در بازارهای انسانی هم وجود دارند. شواهد محکمی نمیبینیم که قارچها و گیاهان در حال مرگ یا بروز مشکلات اساسی بههم کمک کنند مگر اینکه منفعتی برای آنها وجود داشته باشد.
این همان تفاوت میان بازار انسانی و بازار طبیعی است، بر خلاف انسانها قارچها نمیتوانند اخلاق خود را قضاوت کنند، بازار تحت این شرایط، نوع پویا و بیرحمانهای از بازار نیئولیبرال است.
یک سیستم اقتصادی با قدمت میلیونها سال بدون اخلاق، وقتی استراتژیها بر مبنای جمعآوری و پردازش داده اطلاعات شکل میگیرد و کاملا طبیعی است، جایی که با هیچ شناختی آلوده نشده است.
بدون حسادت و کینهورزی، و البته امیدو شادی.
در هر صورت بررسی سیستم تجاری گیاهان و قارچها این فرصت را به ما میدهد تا یک بازار معمالاتی طبیعی را مطالعه کنیم. بدون وجود هوش مصنوعی این سازوکارها همان الگوریتمهای محاسباتی پیشرفته خواهند بود.
در رمزگشایی اساسیترین اصول تجارت در این مرحله بهعنوان دانشمند همیشه میخواهم یک قدم دیگر جلوتر برداریم و به معضلات پیچیدهتر اقتصادی بپردازیم. بهطور خاص بررسی اثرات نابرابری.
حذف نابرابری در سیستم اقتصادی قارچی
اکنون نابرابری به یک ویژگی تحریفکننده در چشمانداز اقتصادی امروز تبدیل شده است. اما چالشهای نابرابری منحصر به دنیای بشر نیست، ما انسانها تمایل داریم فکر کنیم که همه چیز صرفا برای ماست. اما موجودات زنده در طبیعت باید با تنوع بیامان دسترسپذیری، با منابع روبهرو شوند.
یک شبکه قارچی چگونه میتواند با دامنه چندمتری که در اختیار دارد استراتژی تجاری خود را تغییر دهد، آنهم وقتی که بهطور همزمان در معرض گیاه خوب و ضعیف قرار دارد.
بهطور کلی چگونه موجودات زنده در طبیعت، تجارت را به نفع خودشان انجام میدهند. آنهم وقتی که از نظر دسترسی به منابع با عدماطمینان مواجه میشوند.
اینجاست که باید پرده از راضی برداشت، مطالعه تجارت زیرزمینی بسیار دشوار است.
رصد دقیق بازار شبکه قارچی
شما نمیتوانید ببینید که کجا و چه وقت معاملات تجاری مهمی صورت میگیرد. این تحقیق به پیشرفت یک روش فنآوری کمک کرد که به موجب آن میتوان مواد مغذی را با نانوذرات برچسبگذاری کرد. نانوذرات فلورانس که نقاط کوانتومی نامیده میشود.
در این روش مواد مغذی را درخشان میکنند. تحت این شرایط میتوان بهصورت بصری حرکات آنان در سراسر شبکه قارچی درون ریشه میزبان ردیابی کنیم و نادیدهها را ببینیم.
تکههای فراوانی از وفور و کبود در سراسر این چشمانداز تبلور میکند.

کشف دو قانون مهم در تجارت شبکه قارچی
در این پژوهش تجارت قارچها با دقت اندازهگیری شده و دو قانون مهم در تجارت قارچ و گیاهات یا تجارت طبیعی کشف شده است.
قانون اول: نابرابری، قارچها را برای تجارت بیشتر تشویق میکند. اسم این تشویق را میتوان تحریک اجباری نیز گذاشت. قارچها با تعریف سطوح تجاری و انجام معاملات مختلف، سعی میکنند عدم اطمینان در مورد دسترسی به مواد مورد نیاز خود را برطرف کنند. این پدیده به بقای موجودات زنده کمک میکند.
قانون دوم: در ارتباط با نابرابری، قارچ منابع را از بخش غنی شبکه حرکت میدهدو بهطور فعال آنها را به بخشهای ضعیف شبکه منتقل میکند. این موارد به لطف فرآیند رنگی کردن ذرات میسر شده است.

انتقال از بخش غنی به بخش ضعیف و کاهش نابراری را میتوان کمک به بخش ضعیفتر در نظر گرفت؟
نه، توبی کیرز اعتقاد دارد که طی این فرآیند قارچها عواید بیشتری نصیبشان میشود. انتقال منابع به جایی که تقاضا بیشتر باشد این آمار را تحریک میکند که بفهمیم این اطلاعات چگونه به اشتراک گذاشته میشود.
این سطح بالایی از مهارت را نشان میدهد یا حداقل سطح متوسطی از مهارت در یک موجود زنده که هیچ ادراکی ندارد.
چگونه یک قارچ میتواند شرایط بازار در شبکه خود را حس کند و سپس محاسبه کند که کجا و چه زمانی تجارت را انجام دهد؟
کیرز و همکارانش در حال واکاوی دقیقتر این شبکه تغذیه قارچی هستند. آنها بررسی میکنند آیا قارچها در انجام محاسبات تجاری از ما بهتر عمل میکنند؟
دانشمندان میدانند بهطور بالقوه باید این مدلهای بهینه را از طبیعت قرض بگیرند. در حال حاضر انسان بهطور فزایندهای به الگوریتمهای رایانهای متکی است تا بتواند در مقیاس اندکی از زمان، سودآوری را به تجارت خود بیاورد.
الگوریتمهای رایانهای و قارچها هر دو بهطور مشابه به روشهایی ناشناخته کار میکنند با این تفاوت که قارچها یک ماشین زنده هستند.