توسط آبراهام فلچر 23 آوریل 2022
تهیه و تکمیل توسط مرتضی زارع
A380 پرواز آزمایشی را با استفاده 100 درصدی از روغن پختوپز انجام داد. یک موفقیت بزرگ برای قدم گذاشتن در مسیر پایان دادن به سوختهای فسیلی و حفاظت از محیطزیست
بسیاری از کشورها اکنون دریافتهاند که گام اول در توسعه پایدار و قطع وابستگی اقتصادی در حجم وسیع، جایگزین کردن منابع انرژی پایدار با سوختهای فسیلی است. در آخرین نمونه کشور آلمان را درنظر بگیرید که در جنگ روسیه علیه اوکراین تا چه از همین کانال متضرر شد.

پرواز آزمایشی A380 با روغن پخت و پز
بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان، ایرباس A380، به تازگی یک پرواز آزمایشی را انجام داده است که به طور کامل با روغن پخت و پز انجام میشود. هواپیمای دو طبقه A380 در 25 مارس 2022 از تولوز در جنوب فرانسه بلند شد؛ این پرواز 3 ساعت به طول انجامید و سپس در همان مکان مجددا فرود آمد.
پس از آن در همان روز دومین پرواز آزمایشی نیز با همان سوخت از تولوز برخاست و در نیس فرانسه فرود آمد. این سوخت به عنوان سوخت پایدار هوانوردی (SAF) شناخته میشود و از روغن پخت و پز مصرف شده، به همراه سایر چربیهای زائد تشکیل شده است.
سوخت هوانوردی پایدار چیست؟ | Sustainable Aviation Fuel
استفاده از SAF در سوخت جت با خطوط هوایی مانند KLM که در حال حاضر از ترکیبی از سوخت جت سنتی و تا 50 درصد SAF در برخی از پروازهای بینالمللی استفاده میکنند، مورد چندان جدیدی نیست.
استفاده از سوخت پایدار هوانوردی (SAF) در حال افزایش است، اما دقیقا چیست؟
SAF مخفف سوخت پایدار هوانوردی است. این سوخت از مواد اولیه پایدار تولید میشود و از نظر خواص شیمیایی بسیار شبیه به سوخت فسیلی سنتی جت است.
استفاده از SAF منجر به کاهش انتشار کربن در مقایسه با سوخت جت سنتی میشود که بهنظر میرسد در آینده نزدیک در طول چرخه عمر سوخت، جایگزین سوخت سنتی میشود.

برخی از مواد اولیه مورد استفاده عبارتند از روغن پخت و پز مصرف شده (استفاده شده) و سایر روغنهای زائد غیر پالم از حیوانات یا گیاهان. زبالههای جامد منازل و مشاغل، مانند بستهبندی، کاغذ، منسوجات و ضایعات مواد غذایی که در غیر این صورت به محل دفن زباله یا سوزاندن میروند.
سایر منابع بالقوه عبارتند از زبالههای جنگلداری، مانند ضایعات چوب، و محصولات انرژی زا، از جمله گیاهان سریع رشد و جلبک. SAF Air bp در حال حاضر از روغن پخت و پز استفاده شده و چربی ضایعات حیوانی ساخته میشود.
چرا SAF مهم است؟
سوخت جت به نسبت وزن خود انرژی زیادی دارد و این چگالی انرژی است که در حقیقت پرواز تجاری را امکان پذیر کرده است.
غیر از پرواز هوایی،امروزه هیچ گزینه مناسب دیگری برای انتقال سریع گروههای مردم در مسافتهای بسیار طولانی وجود ندارد، بنابراین ما به این نوع سوخت در هوانوردی وابسته هستیم.
یک پرواز رفت و برگشت بین لندن و سانفرانسیسکو دارای ردپای کربن در هر بلیط اقتصادی تقریباً 1 تن CO2e است. با توجه به اینکه انتظار میرود صنعت هوانوردی تا سال 2050 به بیش از 8 میلیارد مسافر دو برابر شود، ضروری است که برای کاهش انتشار کربن هوانوردی اقدام کنیم
چقدر کربن ذخیره میکند؟
SAF کاهش چشمگیری تا 80 درصد در انتشار کربن در طول چرخه عمر سوخت در مقایسه با سوخت جت سنتی که جایگزین میکند، بسته به خوراک پایدار مورد استفاده، روش تولید و زنجیره تامین فرودگاه دارد.
آیا استفاده از آن امن است؟ نیازی به تغییر زیرساختهای سوخترسانی است؟
SAF را میتوان تا 50٪ با سوخت جت سنتی ترکیب کرد و تمام تستهای کیفیت مطابق با شاخصهای سوخت جت سنتی تکمیل میشود. میتوان آن را به همان روشی که سوخت جت سنتی استفاده میشده، اداره کرد، بنابراین هیچ تغییری در زیرساخت سوخترسانی یا برای سیستم سوخت هواپیمایی که میخواهد از SAF استفاده کند، نیاز نیست.
جالب است بدانید SAF یک فنآوری جدید در صنعت سوخت پایدار نیست
A380 اولین هواپیمای ایرباس نیست که با 100% SAF پرواز میکند. سال گذشته یک A350 و یک A319neo پروازهای آزمایشی موفقیتآمیزی را به ترتیب در ماههای مارس و اکتبر انجام دادند. هواپیماسازان و خطوط هوایی در حال رقابت هستند تا پرواز را کربن خنثی کنند.
همچنین کشور نروژ از سال 2016 استفاده در مقیاس تجاری از منابع پایدار SAF را آغاز کرده است.

صنعت هوانوردی به طور کلی هدف دارد تا سال 2050 انتشار خالص کربن صفر داشته باشد.
علاوه بر این، برخی کشورها اهداف بلندپروازانه ای را تعیین کردهاند، مانند دانمارک که قصد دارد تا سال 2030 تمام پروازهای داخلی خود را بدون سوخت فسیلی خواهند داشت.
فقط روغن پخت و پز را درنظرنگیرید، هواپیماهای مبتنی بر هیدروژن در دستور کار قرار دارند.
برای دستیابی به هدف کربن خنثی، صنعت هوانوردی همه میوههای خود را در یک سبد قرار نمیدهد. در حالی که سوختهای مبتنی بر SAF منطقی است زیرا موتورهای موجود را میتوان به استفاده از SAF تبدیل کرد، سایر انواع سوخت در حال بررسی هستند.
یکی از آنها هیدروژن است که تنها محصول جانبی آن آب است، بدون انتشار کربن. ایرباس با شرکت هواپیمایی دلتا همکاری میکند تا اولین هواپیمای هیدروژنی بدون آلایندگی جهان به نام ZERO را توسعه دهد.
ایرباس در حال حاضر در حال برنامهریزی سه طرح مختلف ZERO:
- دو طرح اول یک توربو پروپ و توربوفن شبیه هواپیماهای سنتی هستند اما دارای موتورهای توربوپراپ هیبرید هیدروژنی و توربوفن هستند.
- طرح سوم یک هواپیمای ترکیبی با طراحی آیندهنگر با مخازن ذخیرهسازی هیدروژن مایع در زیر بالها و دو موتور توربوفن هیبرید هیدروژنی برای تامین نیروی رانش است. این کشور قصد دارد این هواپیماها را تا سال 2035 وارد بازار کند.
منابع: