آیا واکسن کرونا ساخته شده است!؟

پس از شیوع ویروس کرونا، مسئله مهمی که بحث آن در تمامی محافل داغ است، موضوع کشف واکسن کرونا است. برخی اعتقاد دارند که این واکسن ساخته شده اما در دسترس مردم قرار نمی‌گیرد. احتمال صحت این فرضیه چندان دور از انتظار نیست، بله ممکن است این واکسن ساخته شده باشد اما به دلیل محدودیت عرضه، امکان تولید انبوه آن وجود نداشته باشد.

یک نظریه مهم دیگر در این زمینه، بحث قیمت محصولات در حجم تولید انبوه است. مردم اعتقاد دارند که این موضوع که تا به حال هیچ یک از افراد رده بالای کشورهای مختلف بر اثر کرونا جان خود را از دست نداده‌اند این شائبه را بوجود می‌آورد که واکسن آن وجود دارد اما قیمت آن در توان مردم عادی نیست.

واکسن کرونا با چه قیمتی، چه تعدادی؟

این فرضیه را نیز نمی‌توان رد کرد. برای ساختن واکسن این بیماری تقریبا تمام دنیا بسیج شده‌اند و کشف آن تاکنون ابدا دور از انتظار نیست. اما مسئله مهمی که در اقتصاد مطرح است، تولید در مقیاس است. واکسن کرونا کالایی است که تابع تقاضا برای آن تقریبا عمودی است. یعنی ممکن است از قیمتی به بعد تقاضایی برای آن وجود نداشته باشد!

در حال حاضر تمام کشورها تقریبا به میزان زیاد از آن می‌خواهند، برای چنین تقاضایی که جنس آن از تمامی اقشار جامعه (خصوصا بخش ضعیف و متوسط است)، باید محصول را در قیمتی عرضه کرد که کشورها از توان خرید آن برآیند.

شاید واکسن ساخته شده اما قابل عرضه نیست!

یکی از اساتید محترم اقتصاد توسعه مثال جالبی در این زمینه مطرح می‌کردند: به نظر شما آیا افغانستان نمی‌تواند هواپیمای مسافرتی با کیفیت تولید کند؟ بله می‌تواند.

اگر تمامی منابع انسانی و سرمایه‌های خود را به کار گیرد بالاخره موفق خواهد شد. اما سوال اساسی این است تولید هواپیما مسافرتی در افغانستان با چه قیمیتی و چه تعدادی!؟ ” ذکر این مثال به این دلیل بود که ممکن است واکسن کرونا در حال حاضر کشف شده باشد اما قیمت آن برای تولید انبوه به حدی بالا باشد که هزینه مالی سنگینی به اقتصاد کشورها وارد کند و عملا تقاضای موثر برای آن وجود نداشته باشد.
در مقاله حاضر دورنمای اقتصاد به بررسی این موضوع پرداخته است. در این مقاله محدودیت‌های پیش‌رو برای تولید واکسن کرونا از جنبه‌های مختلف بررسی شده است.

چهار مانع پیش روی یافتن واکسن ویروس کرونا

با وضعیتی که بر اثر ویروس کرونا پیش آمده، گروه‌های تحقیقاتی در سراسر جهان با سرعتی بی‌سابقه درصدد یافتن درمانی برای این ویروس برآمده اند. با این حال موانع مهمی بر سر راه دستیابی به این امر وجود دارد.

1. مشکل تامین مالی در تولید واکسن کرونا

تامین مالی: هزینه تحقیقات و رسیدن به واکسن به چندین میلیارد دلار می‌رسد. تامین مالی از سوی ائتلاف نوآوری‌های آمادگی برای اپیدمی صورت می‌گیرد که کار هماهنگی برای ایجاد واکسن به منظور درمان بیماری‌های عفونی نوین را به عهده دارد.

اما بنا به گفته این سازمان کمبود ۸ میلیارد دلاری برای درمان و ساخت واکسن کوید ۱۹ وجود دارد و به همین منظور از شرکت‌هایی در سراسر جهان پول جمع می‌کند‌. همه‌گیری ویروس فعلی تهدید هزینه ۲.۷ تریلیون دلاری برای کسب و کارهای جهانی دارد که معادل با GDP سالانه بریتانیا است.

2. ساخت واکسنی ایمن

هر واکسن جدیدی باید امتحان سفت و سختی پس بدهد تا اطمینان حاصل شود که اثرات جانبی یا پیامدهای مضری در پی ندارد. معمولا آزمایش‌های کلینیکی حدود ۱۰ سال به طول می‌انجامد اما در این مورد مجبوریم ظرف چند ماه کار را تکمیل کنیم.

بررسی ایمن بودن واکسن ساخته شده احتمالی، ممکن است گاه نیاز به چندین ماه گذشت زمان داشته باشد که صرف این زمان مقرون به صرفه نخواهد بود. بنابراین دانشمندان برای رفع این محدودیت ناگزیرند روش‌های مختلف را امتحان کنند تا سریع‌تر به نتیجه مورد نظر برسند. انجام روش‌های مختلف نیز نیازمند صرف هزینه بالای تحقیقاتی است.

3.تولید واکسن | محدودیت عرضه

میلیاردها دز باید به سرعت تولید شوند و این امر نیازمند بالا بردن ظرفیت تولید است. بنیاد گیتس می گوید برای هر یک از ۷ واکسنی که بیش از بقیه امید به درمان داشته باشند کارخانه‌ای می‌سازد. تنها یک یا دو مورد از واکسن ها احتمالا جواب خواهد داد اما آماده شدن کارخانه‌ها سرعت تولید را افزایش می‌دهد.

4. مشکل در توزیع واکسن کرونا

واکسن باید به سراسر جهان انتقال یابد و به میلیاردها نفر از جمله در کشورهای توسعه یافته که دسترسی دشواری به کلینیک ها دارند، برسد.

اختصاصی دورنمای اقتصاد

مترجم: امیر شاملویی | پژوهشگر اقتصاد