نماد سایت رسانه اقتصادی و اجتماعی دورنما

چگونه نفت دولتی، به بحران معیشت منجر می‌شود؟ دکتر پویا ناظران

Curse Resources

چرا دولت نفتی به رشد بخش حقیقی اقتصاد چندان توجهی ندارد؟

یک دولت سالم، با درآمد مالیاتی اداره می‌شه. درآمد چنین دولتی، با رشد اقتصاد بیشتر میشه

اما دولتی که با پول نفت اداره می‌شه، از مالیات مردم بی‌نیازه. متعاقباً رشد اقتصادی هم نفع خاصی براش نداره. حرف از رشد اقتصادی، لقلقه زبون چنین دولتیه، ولی اقدام عملی برای رشد اقتصادی صورت نمی‌ده. دولت نفتی، برای تثبیت قدرتش، فقط کافیه مردم رو در یک رضایت نسبی نگه داره.

برای راضی نگه داشتن مردم، دولت باید این «احساس» رو در مردم ایجاد کنه که درآمدشون برای یک زندگی خوب کافیه.

منابع نفتی بلای جان رشد اقتصاد

از سال ۵۳ که نفت گرون شد، دولت از محل درآمد نفتی، نرخ دلار رو سرکوب می‌کرد تا جنس وارداتی ارزون باشه، و گاهی به اسم تنظیم بازار، خودش مستقیما اقلام خوراکی وارد می‌کرد و زیر قیمت بازار توزیع می‌کرد. در واقع به پشتوانه ثروت نفتی، کالاها رو ارزون می‌کرد تا قدرت خرید مردم بیشتر از تولید اقتصادیشون بشه. ما هم خوشحال و سرخوش، به آواز «خر برفت و خر برفت» می‌رقصیدیم.

اما سرکوب نرخ ارز، صنعتگر رو بیچاره می‌کرد. حتما شنیدید که می‌گن «تو ایران کار صنعتی جواب نمی‌ده، دلالی بهتره». دلیلش سیاست سرکوب ارزیه.

واردات اقلام خوراکی هم کشاورز رو بیچاره می‌کرد. این شد که کشاورزها یا زمین‌شون رو فروختند رفتند شهر، یا اگه به کشاورزی ادامه دادند، جزو فقیرترین دهک‌های جامعه شدند.

بیچارگی صنعتگر و کشاورز کشور، نتیجه مستقیم نفتی بودن دولته!

بدین ترتیب، نفت دولتی اقتصاد رو بهم ریخت، مردم رو فقیر کرد، و به یارانه‌های دولت وابسته‌شون کرد. نیم قرنه که مردم از دولت می‌خواهند که فکری به حال معیشت شون بکنه، و از بیکاری نجاتشون بده. اما هر سال معیشت مردم سختتر، نرخ بیکاری بیشتر، و کالا گرونتر شده.

این وضعیت، یک بن‌بست اقتصادیه، و راه خروج از این بن‌بست، ملی کردن نفته

از یه جایی باید بپذیریم، تامین معیشت مردم از عهده دولت ساخته نیست، چه اصولگرا باشه چه اصطلاح طلب، چه سلطنتی باشه چه جمهوری. نقش دولت در اقتصاد باید داوری باشه، و اتکاش هم به مالیاتی که از مردم می‌گیره.

تا وقتی رفاه کاذب ناشی از نفت وارد بازار میشه، مردم عین درویش حکایت مولانا، کبابشون رو می‌خورند و سرخوشند. اما فردای روزگار متوجه می‌شن که سرمایه خودشون رو داشتن می‌خوردن. همین حالا هم که تحریم، رسوندن کباب رو مختل کرده، می‌بینیم که اون رفاه چقدر کاذب بود.

این وضعیت، یک بن‌بست اقتصادیه، و راه خروج از این بن‌بست، ملی کردن نفته.

منبع : فایل صورتی دکتر پویا ناظران

خروج از نسخه موبایل