نکته کاملاً خاص درباره کشورهای در حال توسعهای که تلاش میکنند چین بعدی بشوند.
تجارت برای خروج از فقر
سازمان جهانی تجارت یک طرح ابتکاری «کمک در خدمت تجارت» (Aid For Trade) در 2006 تأسیس کرد و در میانه 2017 بیش از 300 میلیارد دلار برای برنامههای گوناگون خرج شده بود تا به تجارت کشورهای در حال توسعه کمک کند.
در پشت همه چنین ابتکارات و تأمین مالی این باور وجود دارد که تجارت یکی از مسیرهای خروج از فقر برای این کشورها است.
پروژه کمک به پیشهوران | صنعت فرش دستباف در مصر
پروژه کمک به پیشهوران یک سمن مستقر در آمریکا که به تولیدکنندگان محصولات دستساز در کشورهای در حال توسعه کمک میکند تا به بازارهای بینالمللی دسترسی یابند به پژوهشگران امکان میدهد تا آن فرض را در معرض آزمون بگذارند.
پروژه کمک به پیشهوران در اکتبر 2009 منابع مالی دریافت کرد تا یک برنامه جدید در مصر اجرا کند.این برنامه از یک رویه استاندارد پیروی میکرد.
پروژه کمک به پیشهوران، نخست به دنبال محصول مناسبی بود که برای بازارهای پردرآمد جذابیت داشته باشد و در آن کشور نسبتاً ارزان تولید شده باشد.
تیم پژوهش به این پروژه کمک کرد تا محصول ایده آل را شناسایی کند: فرش. فرشهای دستبافت یک منبع مهم اشتغال در مصر است و تقاضا برای آنها در آمریکا وجود دارد.
دوم پروژه کمک به پیشهوران باید یک مکان پیدا میکرد. آنها شهر فووا در فاصله دو ساعتی جنوب شرق اسکندریه را انتخاب کردند که مکان صدها بنگاه کوچک تولیدکننده یک نوع خاص فرش بود.
بنگاه نمونه در فووا بنگاهی بود که با یک نیروی کار مرد فعالیت میکرد (هرگز زن نبود!)؛
مالک با یک دار قالی از درون خانه یا کارگاه فعالیت میکند.
سوم پروژه کمک به پیشهوران همیشه از طریق یک بنگاه واسطه محلی کار میکند که شناخت دست اولی از محیط دارد، سفارشات را دریافت میکند و تولیدکنندگان کوچک مقیاس را برای تولید این محصولات پیدا میکند.
امید میرود پروژه کمک به پیشهوران در آن کشور چند سال کار کند اما پس از اینکه واسطه به حد کافی قوی شد تا پروژه به جریان افتد و رشد کند از آن بیرون خواهد آمد.
جذابیت بزرگ شهر فووا از این نظر، حضور یک واسطه طبیعی یعنی شرکت فرش حمیص بود. حمیص بسیاری از فرشهای تولیدی در این شهر را بازاریابی میکرد اگرچه در بیشتر موارد آنها صادر نمیشدند.
شرکت فرش حمیص و کمک به پیشهوران سپس تصمیم جدی گرفتند چه نوع فرشی ببافند، خریدارها را پیدا کنند و سفارش بگیرند.
اینها نیاز به تلاش زیادی داشت. پروژه کمک به پیشهوران مدیر عامل حمیص را برای یک دوره آموزشی به آمریکاآمریکا فرستاد، یک مشاور ایتالیایی استخدام کرد تا طرحهای جدید فرش را طراحی کند و محصولات حمیص را در هر نمایشگاه سوغات و به هر واردکنندهای که آنها میشناختند عرضه نماید.
با وجود همه اینها، تنها پس از یک سال و نیم جستجو برای مشتریان بود که فرشهای حمیص نخستین سفارش صادراتی چشمگیر خود را از یک خریدار آلمانی تضمین کرد.
از پیشهوری فرش در مصر تا صادرات به اروپا
از این مقطع به بعد بود که کسب وکار رونق گرفت. در فاصله 2012 تا 2014 سفارشها به سرعت وارد شد و پنج سال پس از شروع پروژه، کل سفارشات از 150 هزار دلار تجاوز کرد.
یک سمن آمریکا آمریکایی به علاوه تماسها و تأمین مالی خوب، با وجود تیمی بیباک از پژوهشگران جوان و کاملاً متعهد، و بنگاه مستحکم با شهرت داخلی خوب، پنج سال زمان برد تا میزان شایستهای از سفارشات بگیرد تا آن حد کافی که کار سفارشی برای 35 بنگاه کوچک تولید شود. بدون وجود فشار بیرونی به شکل پروژه کمک به پیشهوران، احتمالاً امکان اینکه واسطه محلی این کار را بکند وجود نمیداشت.
چالشهای تبدیل شدن به چین آینده!
چرا چنین کاری دشوار بود؟ بخش بزرگی از مسئله ظاهراً این است که از دیدگاه خریدار خارجی (اغلب خردهفروش بزرگ یا فروشگاه برخط برنددار) خرید از تولیدکننده کوچک فرش در مصر یک قمار است.
از نظر آنها کیفیت عامل حیاتی است. مشتریان انتظار کیفیت بالا دارند؛ آنها خواهان فرشهای بیعیب و نقص هستند.
زمانبندی نیز اهمیت دارد. اگر فرشها برای شروع گلچین جدید بهاری حاضر نباشند فروشندگان ضربه شدیدی میخورند.
سرانجام هیچ روشی برای انتقال کل ریسک به این تولیدکننده وجود ندارد. اگر کیفیت محصول پایین باشد یا تأخیر داشته باشد در حالی که امکان خودداری از پرداخت وجه به تولیدکنندگان وجود دارد آنچه خردهفروش با برگرداندن فرشها یا خودداری از پرداخت وجه میتواند به دست آورد نسبت به اعتبار از دست رفتهاش هیچ است (به پستهای ارسالی تارنمای اینترنتی خریداران درباره کیفیت پایین محصولات از Wayfair فکر کنید) یا هزینه از دست دادن ضربالاجل مجموعه گلچین بهاری.
منبع : کتاب اقتصاد خوب برای روزگار سخت/ آبیجیت بنرجی و استر دوفلو
ترجمه جعفرخیرخواهان و امیر شاملویی